Нясвіжскія навіны Нясвіжскі раён славіцца сваімі не толькі знакамітымі прадпрыемствамі, урадлівымі землямі і людзьмі, якія ўмеюць і любяць працаваць. Яго агульную гісторыю складаюць усе куткі — вёскі і аграгарадкі, у якіх растуць новыя пакаленні неабыякавых да лёсу сваёй роднай зямлі людзей. І сёння мы хочам крыху пашырыць вашы веды, дарагія чытачы, пра адзін з такіх куткоў.
У паўднёвай частцы Нясвіжчыны, каля межаў двух раёнаў — Клецкага і Капыльскага — распасціраецца тэрыторыя Ланскага сельскага Савета. Усімі мясцовымі пытаннямі там займаецца часова выконваючы абавязкі старшыні сельскага выканаўчага камітэта Людміла Буглай, якая многія гады займала пасаду кіраўніка справамі сельвыканкама.
Тэрыторыя Ланскага сельсавета складае 16 299,2 га, на якіх размешчана 25 населеных пунктаў.
Як расказала Людміла Іосіфаўна, у сельсавеце на пачатак года пражывала 2456 чалавек. З іх крыху больш за палову — працаздольнага ўзросту, амаль 800 пенсіянераў, 404 дзіцяці і моладзі ва ўзросце да 18 гадоў, а таксама 8 воінаў-інтэрнацыяналістаў. Багаты гэты куток Нясвіжчыны і на шматдзетныя сем’і. Іх на ланскай зямлі 45, і выхоў- ваюць шматдзетныя бацькі 152 дзіцяці.
— Паўсядзённая дзейнасць Ланскага сельскага Савета дэпутатаў накіравана на вырашэнне спектра пытанняў сацыяльнага і эканамічнага характару, — адзначае Людміла Буглай. — Пры вялікай разнастайнасці напрамкаў дзейнасці асноўнай мэтай сельскага Савета з’яўляецца павышэнне ўзроўню і якасці жыцця насельніцтва.
Жыхары сельсавета актыўна ўцягнуты ў мясцовыя пытанні, якія маюць грамадскае значэнне. Старшыні і члены вулічных камітэтаў аказваюць дапамогу і бяруць удзел у правядзенні сходаў грамадзян. Асноўныя пытанні, якія часцей за ўсё ўздымаюцца на мясцовых сходах, — вулічнае асвятленне, рамонт і асфальтаванне дарог, выдаленне аварыйных дрэў, выдзяленне і выкарыстанне зямельных участкаў. Пры правядзенні сходаў жыхары атрымліваюць поўную інфармацыю аб становішчы спраў на тэрыторыі сельскага Савета і раёна.
Што да добраўпарадкавання населеных пунктаў, то ў аг. Лань устаноўлена станцыя абезжалезвання, што дало магчымасць палепшыць якасць вады і зняць скаргі насельніцтва. Вадаправодам забяспечаны восем вёсак.
На тэрыторыі сельсавета арганізавана сістэма планава-рэгулярнай ачысткі населеных пунктаў. Два разы на месяц УП “Нясвіжская ЖКГ” ажыццяўляе збор і вываз цвёрдых бытавых адходаў, а ў аграгарадках Лань і Салтанаўшчына ўстаноўлены кантэйнеры для раздзельнага збору смецця (пластыка і шкла).
Адным з найважнейшых мясцовых пытанняў з’яўляецца стан месцаў пахаванняў. Прыходзячы аддаць даніну памяці продкам, кожны чалавек вельмі ўважліва рэагуе на тое, што адбываецца за агароджай месца, дзе пахаваны яго блізкія. На тэрыторыі сельскага савета знаходзіцца 19 грама- дзянскіх могілак. У мінулым годзе праводзіліся работы па высечцы драўняна-хмызняковай расліннасці на трох з іх. Але акрамя гэтага на 13-і была праведзена работа па афарбоўцы кантэйнераў для збору смецця, чыстка і афарбоўка плоту на могілках у аг. Лань. Па меры неабходнасці право- дзіліся работы па ўборцы смецця. Пастаянна выконваліся работы па абкосцы тэрыторый, а таксама грэйдзіраванне, расчыстка дарог да могілак. Двойчы за год ажыццяўляўся падвоз пяску на месцы пахавання.
— Вялікая праца праведзена на мусульманскіх могілках у вёсцы Асмолава, — удакладняе Людміла Буглай. — Мясцовыя жыхары сваімі сіламі правялі суботнік, падчас якога высякалі і ўбіралі дрэвы. Не засталася ўбаку і жыллёва-камунальная гаспадарка. За сродкі Нясвіжскай ЖКГ знесены і прыбраныя дрэвы на могілках у Лані і Качановічах.
Шануюць ланцы гісторыю роднага краю, памятаюць не толькі пра самыя шчаслівыя, але і пра самыя трагічныя яе старонкі. На тэрыторыі сельскага Савета знаходзіцца 5 воінскіх пахаванняў і брацкіх магіл. І як сельвыканкам, так і прадпрыемствы, арганізацыі, мясцовыя жыхары падтрымліваюць іх стан, удзельнічаюць у навядзенні парадку.
Падтрымліваюць неабыякавыя жыхары і стан помнікаў гісторыі і архітэктуры. На тэрыторыі сельсавета размешчаны 5 помнікаў гісторыі, помнік археалогіі — курганны могільнік IX-XIII ст. у в. Чанавічы і помнік архітэктуры XIX ст. — царква Пакрова Найсвяцейшай Багародзіцы ў аг. Лань. Усе наяўныя на тэрыторыі сельсавета помнікі ўтрымліваюцца ў належным стане, агароджы пафарбаваны, а тэрыторыя добраўпарадкавана.
Больш за тое, на тэрыторыі сельсавета размешчаны гідралагічны помнік прыроды мясцовага значэння “Вытокі ракі Лань”. Тэрыторыя ўвесь час падкошваецца, самі вытокі ракі агароджаныя, агароджа пафарбавана. У 2023 годзе выраблены і ўстаноўлены інфармацыйны знак.
Штогод у гаспадарчы абарот уводзяцца зямельныя ўчасткі, якія не выкарыстоўваюцца. Усяго канфіскавана 46 участкаў на плошчы 11,34 га, у абарот уведзена 46 участкаў — 17,86 га. Дзякуючы гэтаму скарачаецца колькасць старых і пустых жылых дамоў з гаспадарчымі і іншымі пабудовамі. У 2023 годзе пры запланаваных да зносу 5 пустых дамоў знесена 16 разам з гаспадарчымі пабудовамі.
— У рэестр пустуючых унесена 74 дамы, — удакладняе Людміла Іосіфаўна. — У мінулым годзе пяць з іх былі прададзеныя.
Летась пры падтрымцы мясцовых сельгаспрадпрыемстваў былі зроблены рамонты ў медпадраз- дзяленнях, якія размешчаны на тэрыторыі сельсавета. У цэлым жа медыцынскую дапамогу на тэрыторыі Ланскага сельсавета аказваюць Ланская і Лявонавіцкая ўрачэбныя амбулаторыі агульнай практыкі, а таксама Салтанаўшчынскі ФАП.
Каб жыхары вёсак і аграгарадкоў розных узростаў і інтарэсаў маглі правесці вольны час з карысцю для сябе, тут дзейнічаюць чатыры ўстановы культуры. Гэта — тры сельскія дамы культуры і адна бібліятэка: Ланскі і Лявонавіцкі сельскія дамы культуры, Салтанаўшчынскі сельскі клуб і Ланская сельская бібліятэка. Спрадвеку сельскі клуб быў галоўным месцам адпачынку. І ад таго, як арганізавана яго работа, шмат у чым залежыць культурнае жыццё вёскі.
У гэтых установах культуры праходзяць канцэрты, выставы, майстар-класы і іншыя мерапрыемствы. Тут можна абмяняцца досведам і ведамі, наладзіць новыя кантакты, знайсці падтрымку і натхненне. На працягу дзесяцігоддзяў гэтыя ўстановы культуры — месцы, дзе ажываюць даўнія традыцыі і ствараюцца новыя.
— На тэрыторыі сельсавета ў мінулым годзе прайшло мноства мерапрыемстваў, аднак найбольш значнымі я б назвала сямнаццаць, — дзеліцца сваім меркаваннем мая суразмоўца. — Сярод іх — святкаванне Масленіцы, навагодніх святаў, правядзенне свята вёскі Кіркаўшчына, святочных мерапрыемстваў да святаў 8 Сакавіка і 23 лютага, арганізацыя сустрэч з воінамі-афганцамі, а таксама святочныя мерапрыемствы да Дня пажылых людзей і Дня Маці. Жыццё ў сельскай мясцовасці забяспечвае магчымасць наладзіць блізкія і цёплыя адносіны з нашымі суседзямі. Мы ведаем адзін аднаго, дапамагаем адно аднаму ў цяжкіх часах і адзначаем разам святы. Маленькія супольнасці ствараюць атмасферу сямейнай утульнасці, узаемадапамогі і салідарнасці, якая заўсёды каштоўная ў наш зменлівы і клапатлівы час.
Жыццё на ланскай зямлі ўладкавана добра. Тут ёсць магазіны, школы і дзіцячыя сады, а таксама медыцынскія і спартыўныя ўстановы ўстановы культуры, паштовыя аддзяленні і многае іншае. Гэта азначае, што жыхары могуць атрымаць усё неабходнае, не выязджаючы са сваёй мясцовасці. Акрамя таго, Ланскі сельскі Савет актыўна развівае сваю інфраструктуру, каб забяспечыць сваіх жыхароў сучаснымі выгодамі.
А для прыезджых, якіх таксама сёння нямала, гэтае месца можа стаць сховішчам ад мітусні і стрэсу гарадскога жыцця.
Неаніла ЛЮБАНЕЦ.
