Нясвіжскія навіны 
Гэта апошні верш Марыны Цвятаевай. Усім добра вядомы цяжкі лёс вы-бітнай паэткі і апошнія гады яе жыцця, калі па вяртанні на Радзіму яна не мела свайго дому. У 1939 годзе была арыштавана дачка Марыны Іванаўны Арыядна, а затым і муж паэткі Сяргей Эфрон, пра лёс якога ніхто з родных не ведаў (быў расстраляны ў 1941 годзе на Лубянцы). Затым — вайна і эвакуацыя з сынам у горад Елабуга, дзе, канечне ж, былі цяжкія ўмовы жыцця. Калі ўлічыць усе абставіны лёсу чалавека, узгадаўшы і Кастрычніцкую рэвалюцыю, якую давялося перажыць Марыне Цвятаевай, смерць дачкі і эміграцыю ў Францыю, дзе жыццё было таксама несалодкім, то можна ўявіць, як паэтцы было псіхалагічна і фізічна цяжка. Некаторыя даследчыкі лічаць, што такой адзіноты і адчаю Цвятаева не перажывала нават у 1917 годзе.
Я ўзгадаў гэтыя факты з біяграфіі Марыны Іванаўны не проста так, а для таго, каб вы, паважаныя чытачы, больш яскрава ўявілі настрой, якім прасякнуты дадзены твор, яго сакральны матыў.
У 1940 годзе Цвятаева знаёміцца з маладым паэтам-перакладчыкам Арсенем Таркоўскім, чытае яго пераклады і піша да яго ліст, у якім ухваляе яго працу. Пазней Таркоўскі піша верш-прысвячэнне тым сябрам, якіх ужо няма ў жывых. Даследчыкі творчасці паэткі лічаць, быццам Цвятаева пакрыўдзілася, што ў гэтым вершы не ўзгадваецца яна і напісала такім чынам адказ Сяргею Таркоўскаму ў выглядзе свайго твора. Я ж лічу, што ў вершы, які паспрабаваў пера-класці, гучыць нешта большае, чым проста нейкі адказ. Здаецца, у ім гучыць прадчуванне блізкага сыходу з жыцця, у радках адчуваю вя-лікую стому і адзіноту чалавека. Мне падаецца, сэнс верша куды больш шырокі, чым проста адказ чалавеку, гэта хутчэй — споведзь і адказ усяму лёсу і ўсім яго нягодам. Але гэта толькі маё меркаванне. Спадзяюся, што пераклад вас не расчаруе.
Всё повторяю первый стих
И всё переправляю слово:
«Я стол накрыл на шестерых…»
Ты одного забыл — седьмого.
Невесело вам вшестером.
На лицах — дождевые струи…
Как мог ты за таким столом
Седьмого позабыть — седьмую…
Невесело твоим гостям,
Бездействует
графин хрустальный.
Печально — им, печален — сам,
Непозванная — всех печальней.
Невесело и несветло.
Ах! не едите и не пьете.
— Как мог ты позабыть число?
Как мог ты ошибиться в счете?
Как мог, как смел ты не понять,
Что шестеро (два брата, третий —
Ты сам — с женой, отец и мать)
Есть семеро — раз я на свете!
Ты стол накрыл на шестерых,
Но шестерыми мир не вымер.
Чем пугалом среди живых —
Быть призраком хочу — с твоими,
(Своими)… Робкая как вор,
О — ни души не задевая! —
За непоставленный прибор
Сажусь незваная, седьмая.
Раз! — опрокинула стакан!
И всё, что жаждало пролиться, —
Вся соль из глаз,
вся кровь из ран —
Со скатерти — на половицы.
И — гроба нет! Разлуки — нет!
Стол расколдован, дом разбужен.
Как смерть — на свадебный обед,
Я — жизнь, пришедшая на ужин.
…Никто: не брат, не сын, не муж,
Не друг — и всё же укоряю:
— Ты, стол накрывший
на шесть — душ,
Меня не посадивший — с краю.
Марина Цветаева.
Чытаю які раз радкі
І зноўку выпраўляю словы:
“Я стол накрыю для шасці…”
Ты памыліўся. Ёсць жа сёмы!
Вам вельмі сумна ушасцёх.
На тварах — дождж ідзе, бруіцца…
Як за такім сталом ты мог
На сёмую мяне забыцца…
Тваім нявесела гасцям.
Графін крыштальны —
бесклапотны.
Самотна ім, самотны — сам,
А непазванай — больш самотна.
Так сумна, і ліхтар бы знік,
Ды некранутая вячэра.
— Як мог забыцца ты на лік?
Як памыліўся пры лічэнні?
Як мог ты сэнсу не знайсці,
Што тыя шэсць (браты два, трэці —
Ты з жонкай сам і шчэ бацькі)
Усё ж — ёсць сем, бо я на свеце!
Ты стол накрыў на шасцярых,
Ды шасцярыма свет не вымер.
Чым пудзілам сярод жывых —
Хачу быць прывідам — з тваімі,
(Сваімі)… Быццам ліхадзей,
Душы ніводнай не крануся! —
За месца вольнае хутчэй
Забытай сёмаю саджуся.
Але кульнула я бакал!
І ўсё, што прагнула праліцца, —
Ўся соль з вачэй, ўся кроў,
што з ран —
З абруса плаўна — на масніцы.
Няма расстання і труны!
І дом не спіць, і зніклі чары.
Як на вяселле — цень бяды,
Я — ёсць жыццё з далёкай мары.
…Ніхто: не брат, не сын, не муж,
Не сябар хай — ды папракаю:
— Ты, стол хто ставіў
на шэсць — душ,
Хто на мяне забыўся — з краю.
Пераклад Андрэя КОЗЕЛА.
